انواع توپولوژی شبکه های کامپیوتری
احتمالا شما هم جز افرادی هستید که می خواهید با شبکه آشنا شوید، اولین کاری که شما باید انجام دهید آشنایی با انواع توپولوژی شبکه های کامپیوتری است. این جز مواردی است که باید هر کارشناس یا فردی که می خواهد در زمینه شبکه فعالیت کند بداند و از یکی از مسائل مهم شبکه محسوب می شود. در ادامه با توضیحات بیشتر در این زمینه همراه ما باشید.
هنگامی که شما بعنوان رئیس شبکه به سازمانی وارد می شوید و قصد دارید یک شبکه جدید را راه اندازی کنید یا آن شبکه را رشد دهید می بایست به انواع توپولوژی شبکه آشنایی داشته باشید. دلیل این که می بایست درک درستی نسبت به انواع توپولوژی شبکه داشته باشید آن است هنگامی که تمایل دارید شبکه ای را توسعه بخشید یا راه اندازی کنید باید فاکتور های اصلی را در نظر داشته باشید از جمله این موارد تجهیزات و بودجه موجود و نوع انتقال داده و ارزش داده های موجود و ابعاد شبکه که این عامل های از جمله عوامل اثرگذار در انتخاب نوع توپولوژی شبکه می باشد. مثلاً برخی از توپولوژی ها علی رغم عیب هایی که دارند به علت قیمت کم ایجاد شبکه آن را انتخاب می کنیم.
توپولوژی شبکه:
به نحوه ی قرار گرفتن سیستم ها در درون شبکه و ارتباط آن ها و نوع قرار گیری وسایل در شبکه سازمان توپولوژی شبکه گفته می شود.
انواع توپولوژی شبکه:
۱-توپولوژی ستاره ای(Star)
۲-توپولوژی حلقوی یا گردشی(Ring)
۳-توپولوژی خطی(BUS)
۴-توپولوژی بی سیم(wireless)
۵-توپولوژی درختی(Tree)
۶-توپولوژی ترکیبی(Hybrid)
۷-توپولوژی مش(Mesh)
توپولوژی BUS:
در این توپولوژی همه ی کامپیوتر ها به وسیله ی یک کابل به هم اتصال داده خواهند شد. مانند تصویر پایین
انواع شبکه های BUS:
۱-شبکه Thin Net
۲-شبکه Thick Net
از کابل کواکسیال در این نوع توپولوژی استفاده خواهد شد و به شبکه هایی که از کابل نازک استفاده می کند Thin Net و شبکه هایی که از کابل ضخیم استفاده می کنند Thick Net گفته می شود.
مزیت های شبکه های خطی:
۱-میزان کابل مصرف شده خیلی کم است و در نهایت قیمت راه اندازی آن هم کم است.
۲-راه اندازی آن خیلی آسان است و احتیاج به تجریه اندکی دارد.
عیب های شبکه های خطی:
۱-به علت اینکه همه سیستم ها به وسیله ی یک کابل به هم اتصال داده می شوند قطعی یک بخش از کابل موجب قطعی تمام شبکه خواهد شد.
۲-این نوع شبکه ها سرعت پایین تری نسبت به دیگر شبکه ها دارند که دلیل آن علاوه بر نوع توپولوژی استفاده این نوع توپولوژی از کابل کواکسیال هم می باشد که دارای خصوصیات ویژه خود است.
۳-اشکال زدایی و از بین بردن مشکلات آن خیلی مشکل می باشد.
۴-ایجاد تغییر در آن خیلی دشوار تر نسبت به سایر توپولوژی ها است.
توپولوژی ستاره ای:
در این توپولوژی همه ی کامپیوتر ها به وسیله کابل به سوییچ اتصال داده می شوند.در این توپولوژی همه ی سیستم ها از همدیگر جدا می باشند و برخلاف توپولوژی خطی قطع گردیده کابل موجب قطع شدن تمام شبکه نمی شود چرا که همه ی سیستم ها به وسیله کابل جداگانه به سوییچ اتصال داده می شود.
مزیت های توپولوژی ستاره ای:
۱-عدم اتصال یک کابل موجب قطع شدن تمام ارتباطات نخواهد شد.
۲-توسعه این توپولوژی خیلی آسان است.
۳-سرعت بیشتری نسبت به توپولوژی گذشته دارد.
۴- اشکال زدایی در آن خیلی آسان تر است که دلیل آن جدا شدن هر سیستم از نظر اتصال به سوییچ است.
در این توپولوژی از کابل هایی با استاندارد های گوناگون استفاده خواهد شد که جدول آن در پایین نشلن داده شده است.
عیب های توپولوژی ستاره ای:
۱-به دلیل استفاده زیاد کابل و سوییچ باعث شده از هزینه بالایی برخوردار باشد.
۲-به دلیل متمرکز بودن همه ی کامپیوتر ها به یک سوییچ در صورت بروز اشکال بر روی سوییچ تمام شبکه دچار اشکال خواهد شد که بهتر است برای ممانعت از آن یا از روش های Back Up یا نوع توپولوژی را تعییر کند استفاده کرد.
توپولوژی حلقوی:
در این توپولوژی همه ی سیستم ها به شکل حلقوی به همدیگر اتصال داده خواهند شد و داده در جهت عقربه ساعت آغاز به گردش خواهد کرد و به مقصد می رسد به این توپولوژی که اصطلاحا به آن Token Ring می گویند نخستین کامپیوتری که روشن می شود سیگنالی را به نشانه Token درست می کند و در شبکه این نشانه آغاز به حرکت می کند و هر موقع کامپیوتری قصد داشته باشد داده ای را بفرستد منتظر می ماند تا این نشانه به آن برسد و بعد داده را خواهد فرستاد در واقع این نشانه اجازه ارسال را به هر سیستم در حین گردش خواهد داد و هنگامی که داده فرستاده می شود به مقصد برسد سیستم مقصد برای آن که سیستم مبدا را از دریافت کردن داده با خبر کند پیامی را تحت عنوان Acknowledge می فرستد.
مزیت های توپولوژی حلقوی:
یکی اینکه کم بودن طول کابل مورد نیاز است. و از دیگر مزایای آن می توان به جهت استفاده از فیبر نوری اشاره کرد
عیب های توپولوژی حلقوی:
۱-اختلال در یک گره موجب اختلال در تمام شبکه خواهد شد چرا که برای منتثل کردن داده یک سیستم به سیستم دیگر باید این داده به وسیله سیستم های واسط انتقال داده شود که در صورت بروز مشکل بر روی یکی از این سیستم های واسط امکان منتقل کردن داده انجام نمی گیرد.
۲-این نوع توپولوژی بر روی دستیابی هر سیستم برای منتقل کردن داده اثر گذار می باشد به این شکل که هر سیستم می بایست منتظر بماند تا نشانه به آن برسد تا اجازه فرستادن داده را داشته باشد.
۳-عیب یابی آن سخت است چرا که وقوع یک مشکل برای یک سیستم بر روی دیگر سیستم ها اثر می گذارد در نتیجه برای عیبیابی آن می بایست چندین سیستم برای بررسی قرار گیرد.
توپولوژی ترکیبی:
این نوع توپولوژی ترکیبی از چند شبکه با توپولوژی متفاوت است که به وسیله یک کابل اصلی به همدیگر ارتیالط داده شده است.
توپولوژی بی سیم:
در این نوع توپولوژی ارتباط میان کامپیوتر ها به شکل بی سیم است به این شکل که همه ی کامپیوتر ها با بهره گیری از کارت شبکه Wireless با همدیگر متصل هستند که این ارتباط به شکل بی سیم بوده و فرستادن اطلاعات در باند فرکانسی تعیین شده در شبکه انتقال داده می شود.
مزیت های توپولوژی بی سیم :
۱- از توپولوژی بی سیم می توان در ممحیط های که قابلیت سیم کشی وجود ندارد استفاده کرد .
۲ – توپولوژی بی سیم را می توان بدون کابل کشی رشد داد .
۳ – درتوپولوژی بی سیم به کاربران اجازه نقل و انتقال را می دهد.
توپولوژی مش:
در این توپولوژی همه ی سیستم ها به وسیله کابل به همدیگر اتصال داده می شوند که مصرف کابل در این شکل خیلی بیشتر است. در این روش هر سیستم ارتباط جدا با دیگر سیستم های دارد.
مزیت های توپولوژی مش:
اولین مزیتی که می توان به ان اشاره کرد امنیت و قابل اطمینان بودن آن است. و دومین مزیت آن این است که اگر کابلی قطع شود تمام شبکه از کار نمی افتد.
عیب های توپولوژی مش:
۱-به علت استفاده بالا از کابل دارای هزینه زیادی است.
توپولوژی درختی :
در این توپولوژی از چندین HUB برای متصل ایستگاه ها به همدیگر استفاده می کنیم HUB اصلی ترین عنصر در شبکه های مبتنی بر توپولوژی درختی است چرا که ایستگاه ها را به همدیگر اتصال می دهد.
مزیت های توپولوژی درختی :
قابلیت ایجاد کابل کشی جدا برای هر ایستگاه فراهم است.
عیب های توپولوژی درختی :
در صورتی کابل قطع شود، تمام بخش های شبکه از کار خواهد افتاد.